Czy w ostatnim czasie hasło „dyrektywa Omnibus” obiło Ci się o uszy? Jeśli nie – najwyższy czas, aby nadrobić zaległości i przygotować swój biznes na nadchodzące zmiany, które w dużej mierze dotkną właśnie sklepów prowadzonych online. O co dokładnie chodzi?
Dyrektywa Omnibus a branża e-commerce – rewolucja na horyzoncie?
Black Friday, Cyber Monday, sezonowe wyprzedaże… – głównie w tym czasie sklepy online i stacjonarne kuszą klientów atrakcyjnymi ofertami i obniżonymi cenami produktów. To doskonała okazja, aby zwiększyć sprzedaż, dotrzeć do szerszego grona konsumentów i po prostu – zarobić. Jak jednak pokazuje niedawny raport firmy Deloitte[1], nie wszyscy sprzedawcy oferują w tym czasie swoje towary i usługi w okazyjnych cenach. Część z nich może je celowo zawyżać na kilka tygodni przed rozpoczęciem okresu wyprzedażowego.
Wyeliminowanie tego typu nieprawidłowości i nadużyć stosowanych przez przedsiębiorców względem konsumentów jest głównym celem dyrektywy Omnibus[2]. Projekt ustawy, która wdroży unijne regulacje do polskich przepisów, zakłada duże zmiany m.in. w ustawach o prawie konsumenckim.
Pośród nowości, które dyrektywa Omnibus wprowadzi do e-commerce już od 28 maja 2022, znajdą się m.in. konieczność weryfikacji zasad przetwarzania recenzji i opinii kupujących oraz sposobów pozycjonowania ofert np. w ramach platform marketplace. Jedną z większych zmian dla właścicieli sklepów online będzie również obowiązek informowania klientów o najniższej cenie towaru lub usługi (z ostatnich 30 dni) obok ceny promocyjnej.
Na zapoznanie z nadchodzącymi zmianami i przygotowanie odpowiednich rozwiązań w sklepach pozostało niewiele czasu.
Największe zmiany dla sklepów online – bardziej przejrzyste obniżki cen
Założenia dyrektywy Omnibus można podsumować jednym zdaniem – ochrona klienta jest najważniejsza. Co w takim razie z przedsiębiorcami? Dla wielu, którzy prowadzą biznesy w modelu B2C, najważniejsze zmiany będą dotyczyć reklamowania obniżek oferowanych przez nich towarów i usług. Jak to będzie wyglądało w praktyce?
Wyobraźmy sobie promocję z okazji Black Friday wprowadzoną w e-sklepie z elektroniką. Dotychczas najpopularniejszym rozwiązaniem było wyróżnienie nowej, niższej ceny oraz ukazanie ceny obowiązującej przed obniżką (napisanej mniejszym fontem, przekreślonej – podejścia są różne). Po wejściu w życie zmian, na karcie produktu w sklepie online obowiązkowo będzie trzeba umieścić informację o najniższej cenie tego towaru, jaka obowiązywała w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. W praktyce konsumentowi będą prezentowane więc nawet trzy kwoty.
Sprawa może się skomplikować w przypadku przedsiębiorców, których system sprzedaży oparty jest na dynamicznych – a nie tylko sezonowych – zmianach cen produktów.
Jak od każdej reguły i tutaj znajdą się wyjątki
Choć w dyrektywie jasno wskazana jest konieczność informowania – obok obniżek – o najniższej cenie w ciągu ostatnich 30 dni – od tej reguły są oczywiście wyjątki. Dotyczą one głównie sklepów online typu e-grocery, sprzedających towary z krótkim terminem przydatności oraz te, które ulegają szybkiemu zepsuciu. Podobnie z asortymentem, który jest w sprzedaży krócej niż wskazane w przepisach 30 dni.
Nowe zasady oznaczania obniżonych cen w ramach dyrektywy Omnibus poza e-commerce będą obowiązywały również w sklepach stacjonarnych.
Nie wprowadzisz zmian w swoim sklepie online? Licz się z konsekwencjami
Jak w przypadku niemal każdego obowiązku prawnego – i tutaj niezastosowanie się do przepisów będzie skutkowało negatywnymi konsekwencjami, w tym finansowymi. W sytuacji pojedynczego naruszenia kara może wynieść do 20 000 zł. Jeśli w przeciągu 12 miesięcy sprzedawca naruszy przepisy kolejne dwa razy – kara może wzrosnąć nawet do 40 000 zł.
To jednak nie wszystkie konsekwencje. Jeśli UOKiK stwierdzi naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, może nałożyć karę w wysokości nawet 10% rocznych obrotów generowanych przez sprzedawcę.
Jak przygotować się do zmian?
Dyrektywa zacznie obowiązywać od końca maja, a to prowadzącym sklepy online pozostawia niewiele czasu na działanie. W pierwszej kolejności polecamy przyjrzeć się dotychczas prowadzonym oraz planowanym działaniom reklamowym, systemom stosowanych obniżek oraz dokumentacji cenowej.
[1] https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/press-releases/articles/Black-Friday-przyniosl-srednie-obnizki-na-poziomie-3-6-proc.html
[2] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta; https://eur-lex.europa.eu/legal-content/pl/TXT/?uri=CELEX:32019L2161